ဆက္ဖက္ရန္မိုးစေနေလရာဟု

ပုံမွန္အေနနဲ႔ေတာ့ ဒီ Norwester ေတြဟာ မတ္လနဲ႔ ဧၿပီလေရာက္ရင္ လတီၱတြဒ္ ၂၀ ဒီဂရီေျမာက္ရဲ႕ ေျမာက္ဘက္အရပ္ ေတြမွာပဲ  ျဖတ္သန္းသြားေလ့ရွိ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခ်ဳိ႕ႏွစ္ေတြ မွာေတာ့ မုတ္သုံေလက အား နည္း၊ အေနာက္ေလစီးေတြက ပိုမိုအားေကာင္းျပင္းထန္ေနရင္ ေတာ့ ဒီ Norwester ေတြဟာ ပုံ မွန္ထက္လည္း ပိုမိုအႀကိမ္အေရ အတြက္ မ်ားတတ္တဲ့အျပင္ ပုံမွန္ ထက္လည္း ပိုမိုနိမ့္ဆင္းလာၿပီး ေျမာက္ ၂၀ ဒီဂရီလတၱီတြဒ္ရဲ႕ ေတာင္ဘက္အထိ ဆင္းလာတတ္ ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဧၿပီလ အတြင္း ေလျပင္းတုိက္ခတ္မႈနဲ႔ မုိးသီးေႂကြက်မႈေတြကို တစ္ခါ တစ္ရံ အလယ္ပိုင္းေဒသေတြသာ မက အခ်ဳိ႕ႏွစ္ေတြမွာ ျမစ္၀ကြၽန္း ေပၚေဒသမ်ားအထိ နိမ့္ဆင္းလာ တတ္ၾကပါတယ္။ ဒီအေနအထားမ်ဳိးျဖစ္လာ ရင္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္း ေဒသမ်ားရဲ႕ ေန႔အပူခ်ိန္ေတြကို က်ဆင္းလာေစၿပီး ေတာင္ပိုင္း ေဒသေတြမွာေတာ့ ေန႔အပူခ်ိန္ ေတြကို ပိုမိုျမင့္တက္လာေစပါ တယ္။ အဲဒါဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းက ေလထုဖိအားေတြ ကို ျမင့္တက္လာေစၿပီး ေတာင္ ပိုင္းက ေလထုဖိအားေတြကိုေတာ့  က်ဆင္းေစပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေလ တို႔ရဲ႕ သဘာ၀ဟာ ေလဖိအားမ်ား ရာက နည္းရာကို တုိက္ခတ္တဲ့ သဘာ၀ရွိေလေတာ့ ေလေတြကို ေျမာက္ဘက္မွ ေတာင္ဘက္သို႔ တုိက္ဖို႔ တြန္းအားေတြကို ျဖစ္ေစ ပါေတာ့တယ္။ အမွန္မွာေတာ့ မုိးႀကိဳကာ လ ဆိုတာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းကို ေတာင္ဘက္အရပ္ကေနၿပီး မုတ္ သုံေလ စတင္၀င္ေရာက္ရေတာ့ မယ့္ ကာလပါ။ အခုေတာ့ ေတာင္ဘက္က ေျမာက္ဘက္ကို တက္လာ မယ့္ မုတ္သုံေလဦးကို ဆန္႔က်င္ ျပန္တြန္းထားသလို အားျဖစ္ေန ေစေတာ့ မုတ္သုံေလဦးဟာ တုိး မ၀င္ႏုိင္ဘဲ မုတ္သုံအ၀င္ဟာ ေနာက္က်ရျပန္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဧၿပီလဆိုတာ ေအာက္ခံေျမျပင္ေတြ အလြန္ပူ ျပင္းေနၿပီျဖစ္တဲ့ ကာလျဖစ္ပါ တယ္။ ေရေငြ႕နဲ႔အတူ မိုးရြာသြန္း မႈျဖစ္စဥ္ေတြကို သယ္ေဆာင္လာ မယ့္ မုတ္သုံေလဦးဟာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ၊ ျမစ္၀ကြၽန္းေပၚေဒသေတြ နဲ႔ အလယ္ပိုင္းေဒသေတြဆီ တုိး မ၀င္လာႏုိင္ေတာ့ မိုးဆိုတာေ၀း လို႔ တိမ္ေတြေတာင္ ေကာင္း ေကာင္းမျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ အခုလို ေႏြရာသီ ကာလေတြမွာ ေလတုိက္ခတ္မႈ၊ တိမ္ျဖစ္ေပၚမႈတို႔ဆိုတာ အေရး ႀကီးပါတယ္။ သူတုိ႔က ပုံမွန္ျဖစ္ ေနၾကရမွာပါ။ တိမ္ေတြျဖစ္ေန ရင္ ေနက၀င္လာတဲ့ Incoming Solar Radiation ေတြကို ေလ်ာ့ ပါးေစတယ္။ ေလေတြတုိက္ေန ရင္ အပူစုစည္းမႈ (Accumulation of Heat) ကို ေလ်ာ့ပါးေစတယ္။ သူတုိ႔ျဖစ္ေနၾကမွ ေႏြရာသီရဲ႕ ပူျပင္းမႈကို ေျဖေဖ်ာက္ေပးႏုိင္တဲ့ Moderating Effect ကို ရေစႏုိင္ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ေၾကာင့္ အပူဒဏ္ကို ေလ်ာ့နည္းေစပါ တယ္။ အခ်ဳိ႕ႏွစ္ေတြမွာ တိမ္က လည္းမျဖစ္ မုတ္သုံေလဦးက လည္း တုိးမ၀င္ႏုိင္ျဖစ္လို႔ အပူခ်ိန္ ေတြဟာ ပုံမွန္ထက္ ေက်ာ္လြန္ ျမင့္တက္လာၾကၿပီး အပူဒဏ္ကုိ အလူးအလဲခံၾကရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ရာဟုေထာင့္ နဲ႔ စေနေထာင့္ဆုိတာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲ႕ ေျမာက္ဘက္နဲ႔ ေတာင္ဘက္က် တဲ့ အရပ္ေတြပါပဲ။ ေျမာက္ဘက္ ကလာတဲ့ေလက ေလေအး၊ ေတာင္ဘက္ကလာတဲ့ ေလက ေလေႏြး။သဘာ၀ကေတာ့ ဆန္႔က်င္ဘက္ပါပဲ။ ဧၿပီ-ေမဆိုတာဟာ ေတာင္ဘက္က မုတ္သုံ၀င္ ေရာက္ရမယ့္ အခ်ိန္။ ေျမာက္ဘက္ကို စစ္ခ်ီ သလို တက္လာရမယ့္ အခ်ိန္။ ဒီေတာ့ ‘‘စစ္ဦး ဘီလူး’’ ဆိုသလို ေတာင္ဘက္က ေလေတြဟာ သဘာ၀အရကကို ၾကမ္းတမ္းရ မယ္။ ျပင္းထန္ရမယ္။ ဒါက ရွိရ မယ့္သဘာ၀။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ကစၿပီး ေနာက္ပိုင္းကာလ ေတြမွာ အဲဒီစစ္ဦးဟာ မ ဘီလူး ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ေပ်ာ့တိေပ်ာ့ဖတ္ နဲ႔ မၾကာမၾကာ အားအင္ခ်ည့္နဲ႔ေန တာကို ႏွစ္တုိင္းေတြ႕လာရပါ တယ္။ ဒီေတာ့ တုိက္ပဲြတစ္ခုလို သေဘာထားၿပီး အားခ်ိန္ဆၾကည့္ ရရင္ ေတာင္ဘက္ကေလက တုိက္စစ္၊ ေျမာက္ဘက္ကေလက ခံစစ္။ သူေျမာက္ဘက္ကို မတက္ ႏုိင္ျခင္းဟာ သူကိုယ္တုိင္ကပဲ တုိက္စစ္အားေပ်ာ့ေနလို႔လား။ ေျမာက္ဘက္က ေလေအးေတြကပဲ ခံစစ္အား ေတာင့္တင္းေနလို႔ လား။ တုိက္စစ္က အားေလ်ာ့ေန ၿပီး ခံစစ္အားက ေကာင္းေနရင္ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ ေရွ႕ဘက္ကို မထိုး ေဖာက္ႏုိင္သလို မုိးကလည္း ေတာ္ေတာ္နဲ႔ကို မက်ႏုိင္ပါဘူး။ တစ္ခါ တုိက္စစ္အားက ေကာင္း ၿပီး တစ္ဖက္က ခံစစ္အားက ေလ်ာ့ေနရင္လည္း တပ္ေတြဟာ ေရွ႕ကိုျမန္ျမန္ထိုးေဖာက္ခ်ီတက္ ႏုိင္သလို မိုးကျမန္ျမန္ က်တတ္ပါ တယ္။ ဒါကေတာ့ သဘာ၀က်တဲ့ ျဖစ္ရပ္ပါပဲ။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေျမာက္ဘက္အရပ္ေတြမွာ အပူခ်ိန္ေတြ ျမင့္တက္ေနပါတယ္။ ကုန္းတြင္းပိုင္းေတြမွာ အပူေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေလဖိအားနည္းရပ္၀န္းေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေတာင္ဘက္အရပ္မွာ ေလဖိအားမ်ားတဲ့ ရပ္၀န္းကေတာ့ မပီျပင္ေသးပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ဟာ အယ္လ္နီညိဳျဖစ္ဖို႔ အလားအလာရွိတဲ့ႏွစ္ ဇြန္လေလာက္မွာ အယ္လ္နီညိဳျဖစ္ဖို႔ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေသခ်ာမႈရွိတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားတဲ့ႏွစ္။ ေလာေလာဆယ္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ထဲမွာ မုန္ တုိင္းျဖစ္ခဲ့တယ္။ 012014B ေပါ့။ မတ္လထဲမွာ ေနျပည္ေတာ္နားက ရြာတစ္ရြာမွာ(၇)ႏွစ္အ ရြယ္ကေလးငယ္တစ္ဦး မိုးႀကိဳး ပစ္ခံရလို႔ ေသဆုံးခဲ့တယ္။ ၿပီးခဲ့ တဲ့ရက္ပိုင္းကပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ အလယ္ပိုင္းက ၿမိဳ႕ သုံးၿမိဳ႕မွာ အပူခ်ိန္စံခ်ိန္တင္ ေအာင္ တက္ခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီႏွစ္ရဲ႕ ရာသီဥတုအေျခအေနက ပူျပင္းၿပီးေျခာက္ေသြ႕မယ့္ဘက္ က အေလးသာေနပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ဒီႏွစ္ ရာသီဥတုဟာ ေရာသမ ရာသီ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေစာင့္ေမွ်ာ္သာ နားဆင္ၾက ပါလို႔သာ ...။

Author: ေမာင္ထြန္းလြင္ (မိုးေလ၀သ)

7Day Daily

မိုးစေနေလရာဟု

မိုးစေန ေလရာဟု ရြာသူ ရြာသားအေပါင္း တို႔ခင္ဗ်ား။ ရာဟုေထာင့္မွ ေလနီၾကမ္းမ်ား ဆင္လာေနၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ မိမိတို႔ရဲ႕ မီးခြက္မ်ား၊ မွန္အိမ္မ်ားကိုလုံး၀ၿငႇိမ္းသတ္ထားၾကပါရန္ ႏွင့္ မီးဖိုေခ်ာင္မွ မီးႂကြင္းမီးက်န္မ်ားကိုလည္း ေသခ်ာစြာ ၿငိႇိမ္းသတ္ ထားၾကပါရန္ အမ်ားအက်ဳိးေမွ်ာ္၍ ႏိႈးေဆာ္အပ္ပါတယ္ ဗ်ဳိး ...’’ ရြာေဆာ္ ဘႀကီးေတြရဲ႕ ေအာင္ျမင္လွတဲ့ အသံ၀ါႀကီးနဲ႔ တစ္ရြာလုံးပတ္ကာ ေမာင္းတဒူဒူ ထုေအာ္သံႀကီးကို ကြၽန္ေတာ္ငယ္ စဥ္က ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္ မွာ အညာေဒသက အဘိုးအဘြား မ်ားရွိရာ အေဖနဲ႔ အေမတို႔ရြာကို ျပန္စဥ္ ေႏြဦးေပါက္ရာသီေရာက္ တုိင္း မၾကာမၾကာ ၾကားျမင္ခဲ့ရပါ တယ္။ အဲဒီလို ေအာ္ၿပီးတာနဲ႔ မၾကာခင္မွာပဲ အေနာက္ေျမာက္ အရပ္ဘက္ဆီမွ ေလနီၾကမ္းမ်ား က်လာၿပီးေတာ့ တ၀ုန္း၀ုန္းတဒုိင္း ဒုိင္းနဲ႔ ေလျပင္းေတြ တုိက္ခတ္လာ ေတာ့တာပါပဲ။ ပူျပင္းေျခာက္ ေသြ႕လွတဲ့ အညာေဒသမွာ ေႏြရာသီ မီးေဘးအႏၲရာယ္ကို ေၾကာက္ၾကရတဲ့အတြက္ ရြာဓေလ့အရ မီးေဘးႏႈိးေဆာ္ခ်က္ပဲ ဆုိပါေတာ့။ ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ ေၾကာက္တာတစ္ခုတည္း သိေလ ေတာ့ ဘႀကီးေထြးရဲ႕ ရြာေဆာ္ ေအာ္သံပါ အခ်က္အလက္ေတြ ကို ေသေသခ်ာခ်ာ မစဥ္းစားမိခဲ့ ပါဘူး။ အသက္အရြယ္ေလး ရလာေတာ့မွ ဘႀကီးေထြးရဲ႕ ရြာ ေဆာ္ေအာ္သံပါ‘‘ရာဟုေထာင့္’’ ဆုိတာကို စဥ္းစားလာခဲ့မိပါ တယ္။ တစ္ဆက္တည္းလိုပဲ အဘိုးကအစ၊ ဦးေလး၊ အစ္ကို အပါအ၀င္ ရြာကအားလုံးေသာ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားရဲ႕ ႏႈတ္ ဖ်ားမွာ မၾကာမၾကာ သုံးေလ့ရွိေန တဲ့ ‘‘မိုးစေန ေလရာဟု’’ဆိုတဲ့ အ သုံးအႏႈန္းကို သတိျပဳမိလာခဲ့ပါ တယ္။ တကယ္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ ငယ္ငယ္က ပူျပင္းေျခာက္ေသြ႕ တဲ့ အညာေဒသက မႏၲေလးတုိင္း (ယခင္က စစ္ကိုင္းတုိင္းေအာက္ ပိုင္း) မွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ ကြၽန္ေတာ့္ အဘိုးအဘြားမ်ားရွိရာ ေဒသက ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားဟာ အလြန္ပင္ပန္း ဆင္းရဲၾကပါ တယ္။ စိုက္ေရး၊ ပ်ဳိးေရး ေဆာင္ ရြက္ၾကရာမွာ ပူျပင္းတဲ့ေနဒဏ္ ကို ေရွာင္ႏုိင္ဖို႔ နံနက္ ႏွစ္ခ်က္တီး ေလာက္ကတည္းက လယ္ေတာ ဆင္းၿပီး ၾကယ္ေရာင္၊ လေရာင္ နဲ႔ လယ္ထြန္ၾကရပါတယ္။ ထြန္ ေရးျပင္ၿပီးေတာ့လည္း အေမာ မေျဖႏုိင္ၾကရပါဘူး။ မေသခ်ာ မေရရာတဲ့မိုးကိုလည္း တစ္ခါ ေမွ်ာ္ၾကရျပန္ပါတယ္။ စိုက္ေရး၊ ပ်ဳိးေရး ေတာင္ယာလုပ္ငန္းနဲ႔သာ အသက္ေမြးၾကရတဲ့ ကြၽန္ေတာ့္ ရြာက ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းမ်ားအ တြက္ေတာ့ ရာသီဥတုဟာအ သက္ပါပဲ။ ဒီေတာ့ မိ႐ိုးဖလာ မိုး ေလ၀သခန္႔မွန္းနည္းေတြ အမွတ္ အသားေတြ ရွိလာၾကရပါတယ္။ ဥပမာ‘‘မိုးစေန ေလရာဟု’’ဆုိတာ မ်ဳိးလိုေပါ့။ အဓိပၸာယ္ကေတာ့ မိုးဆိုရင္ စေနေထာင့္ျဖစ္တဲ့ အေနာက္ေတာင္ေထာင့္၊ ေလဆုိရင္ ရာဟုေထာင့္ျဖစ္တဲ့ အေနာက္ေျမာက္ ေထာင့္က လာၿပီဆုိရင္ ေသခ်ာ ၿပီ။ ေသခ်ာေပါက္ မုိးရြာမယ္၊ ေသခ်ာေပါက္ ေလတုိက္မယ္လို႔ ဆိုလိုရင္းပါပဲ။ ကေန႔ေခတ္စကား နဲ႔ တစ္နည္းေျပာရရင္ ရြာရန္ရာ ႏႈန္းျပည့္ ျဖစ္ပါတယ္ေပါ့။ ဒီ႐ုိးရာ မုိးေလ၀သခန္႔မွန္းေရးနည္း ကေလးဟာ ဒီကေန႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သိရွိထားရတဲ့ သိပၸံနည္းက် ေတြ႕ ရွိခ်က္မ်ားနဲ႔ တစ္ထပ္တည္းက် ေနတာကို ေလးစားဖြယ္ရာ ေတြ႕ ရွိေနရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ တစ္ျပည္လုံးအတြက္ မိုးေပးေနတဲ့ အဓိကျဖစ္စဥ္ဟာ အေနာက္ေတာင္ မုတ္သုံေလျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာစႏၵရား (ဦး)လွထြတ္ကလည္း သူ႔ရဲ႕ ေက်ာ္ၾကားလွတဲ့ ‘‘တိမ္တမန္’’ သီခ်င္းထဲမွာ ‘‘တိမ္မည္း ညိဳရိပ္ ေတြ ေတာင္ျပန္ေလ’’လုိ႔ စပ္ဆိုခဲ့ ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေတာင္ဘက္အ ရပ္ဆီက ျပန္လာတဲ့ ေတာင္ျပန္ ေလေတြထဲမွာ တိမ္မည္းညိဳရိပ္ ေတြ ပါေနတယ္တဲ့ေလ။ မုိးစေန ဆိုတာ ဒါပဲေပါ့။ အဲ .. အထက္ ပိုင္းနဲ႔ အညာေဒသအတြက္ေတာ့ ေလဆိုရင္ အိႏိၵယႏုိင္ငံ အေရွ႕ ေျမာက္ဘက္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ဘက္က ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ကို အ ေနာက္ေျမာက္ဘက္က ေရြ႕ေရြ႕ ၀င္လာတတ္တဲ့ Norwester လုိ႔  ေခၚေနၾကတဲ့ အေနာက္ေလစီး ေၾကာင္းမ်ားအတြင္း ေမ်ာပါလာ တတ္တဲ့ အေနာက္ေလထုအ တြင္းက ေလထုအေႏွာင့္အယွက္ မ်ား (Western Disturbances) ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေျမာက္ဘက္ မွာ ဟိမ၀ႏၲာေတာင္တန္းႀကီး ရွိ ပါတယ္။ ေဆာင္းတြင္းကာလဆုိ ရင္ အိႏိၵယႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္းအ ေပၚမွာ အေနာက္ေလစီးေၾကာင္း ေတြ တုိက္ခတ္ပါတယ္။ အ ေနာက္ဘက္အရပ္က တုိက္ခတ္ လာတဲ့ အဲဒီအေနာက္ ေလစီး ေၾကာင္းေတြဟာ ဟိမ၀ႏၲာေတာင္ တန္းႀကီးန႔ဲ ထိေတြ႕မိတဲ့အခါမွာ ေတာ့ လမ္းေၾကာင္းႏွစ္ပိုင္းကဲြ ထြက္သြားပါတယ္။ ေတာင္ဘက္ ကို ဆင္းလာတဲ့ ေလစီးေၾကာင္း ဟာ အိႏိၵယႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္းက ေနၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းကို အ ေနာက္ေျမာက္ဘက္အရပ္ကေန ၿပီး တုိး၀င္လာေစပါတယ္။ အဲ ဒီေလေအးစီးေၾကာင္းေတြဟာ ေအးၿပီးစြတ္စိုတဲ့ ေလေတြျဖစ္ၾက ၿပီး သူတို႔အထဲမွာ ေမ်ာပါတတ္ လာတဲ့ မိုးေလ၀သျဖစ္စဥ္မ်ားက ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္းေဒသေတြ ကို မိုးေပးေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ေႏြဦးကာလ မိုးႀကိဳကာလေတြမွာ ႀကံဳေတြ႕ရတတ္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ပါပဲ။ ေႏြကာလနဲ႔ မိုးႀကိဳကာလျဖစ္တဲ့ မတ္လနဲ႔ ဧၿပီလေရာက္တဲ့အခါ မွာေတာ့ ေနရဲ႕သြားရာလမ္း ေၾကာင္းဟာ ကမၻာ့ေျမာက္ဘက္ ျခမ္းကို ေရာက္ရွိလာၿပီျဖစ္တဲ့အ တြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရွိ ကုန္း ေျမေတြဟာ တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ ပိုပူျပင္းလာၾကပါတယ္။ အဲဒီအခါ ပူျပင္းေနတဲ့ ေအာက္ခံေျမျပင္ရဲ႕ အေပၚကို ေအးၿပီးစြတ္စိုေနတဲ့ အ ေနာက္ေျမာက္ဘက္က ေလေအး စီးေၾကာင္းေတြ တုိး၀င္လာတဲ့အ ခါမွာ ေလထုအတြင္းအထက္ ေအာက္ ေလထုမၿငိမ္သက္မႈ (Vertical Instability) ျဖစ္လာ ေစၿပီး အဲဒီကမွတစ္ဆင့္ မုိးတိမ္ ေတာင္ေတြျဖစ္ေစေတာ့တာပါပဲ။ ဒီမိုးတိမ္ေတာင္မ်ားဟာ အျခား ပူ၊ ပြ၊ ေပါ့ ျဖစ္စဥ္ (Convective Process) နဲ႔ျဖစ္တဲ့ မိုးတိမ္ေတာင္ ေတြထက္ ပိုအားေကာင္းေတာ့ တိမ္ထိပ္ေတြဟာ ပိုျမင့္မားတတ္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိုးသက္ေလ ျပင္းတုိက္တာတို႔။ မိုးႀကီးတာတို႔၊ မိုးႀကိဳးပစ္တာတို႔အျပင္ မိုးသီး ေႂကြတာေတြပါ ျဖစ္တတ္ၾကပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိုးႀကိဳကာလဆုိ ရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ တစ္ခါတစ္ရံ အလယ္ပိုင္းေဒသ ေတြမွာပါ မုိးႀကိဳးပစ္၊ မိုးသီးေႂကြ၊ ေလျပင္းတုိက္၊ မိုးႀကီးတတ္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြ မၾကာမၾကာေတြ႕ၾက ရတတ္ပါတယ္။ တစ္နည္းေျပာ ရရင္ေတာ့ မိုးသီးေႂကြတဲ့ တိမ္ဆို ရင္ ေျမာက္ပိုင္းက ေလေအးေတြ တုိး၀င္လို႔ အထက္ေအာက္ ေလ ထုမတည္ၿငိမ္မႈေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ မိုး တိမ္ေတာင္ပဲလို႔ေတာင္ ဆိုႏုိင္ပါ တယ္။ အဲဒီတိမ္တုိက္ေတြဟာ ႏွစ္စဥ္ မတ္လနဲ႔ဧၿပီလဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းေဒသေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ စစ္ကုိင္းတုိင္းအထက္ပိုင္းနဲ႔ ခ်င္း ျပည္နယ္ေတြမွာ မၾကာမၾကာ အေနာက္က အေရွ႕ကို ေရြ႕လ်ား ျဖတ္သန္းသြားရင္းနဲ႔ မိုးႀကီးမႈေတြ၊ေလျပင္းတုိက္မႈေတြကို ျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။ ဒါေတြကို ေခတ္သစ္ မိုးေလ၀သပညာမွာေတာ့ Norwester လို႔ေခၚပါတယ္။ ပုံမွန္အေနနဲ႔ေတာ့ ဒီ Norwester ေတြဟာ မတ္လနဲ႔ ဧၿပီလေရာက္ရင္ လတီၱတြဒ္ ၂၀ ဒီဂရီေျမာက္ရဲ႕ ေျမာက္ဘက္အရပ္ ေတြမွာပဲ  ျဖတ္သန္းသြားေလ့ရွိ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခ်ဳိ႕ႏွစ္ေတြ မွာေတာ့ မုတ္သုံေလက အား နည္း၊ အေနာက္ေလစီးေတြက ပိုမိုအားေကာင္းျပင္းထန္ေနရင္ ေတာ့ ဒီ Norwester ေတြဟာ ပုံ မွန္ထက္လည္း ပိုမိုအႀကိမ္အေရ အတြက္ မ်ားတတ္တဲ့အျပင္ ပုံမွန္ ထက္လည္း ပိုမိုနိမ့္ဆင္းလာၿပီး ေျမာက္ ၂၀ ဒီဂရီလတၱီတြဒ္ရဲ႕ ေတာင္ဘက္အထိ ဆင္းလာတတ္ ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဧၿပီလ အတြင္း ေလျပင္းတုိက္ခတ္မႈနဲ႔ မုိးသီးေႂကြက်မႈေတြကို တစ္ခါ တစ္ရံ အလယ္ပိုင္းေဒသေတြသာ မက အခ်ဳိ႕ႏွစ္ေတြမွာ ျမစ္၀ကြၽန္း ေပၚေဒသမ်ားအထိ နိမ့္ဆင္းလာ တတ္ၾကပါတယ္။ ဒီအေနအထားမ်ဳိးျဖစ္လာ ရင္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္း ေဒသမ်ားရဲ႕ ေန႔အပူခ်ိန္ေတြကို က်ဆင္းလာေစၿပီး ေတာင္ပိုင္း ေဒသေတြမွာေတာ့ ေန႔အပူခ်ိန္ ေတြကို ပိုမိုျမင့္တက္လာေစပါ တယ္။ အဲဒါဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းက ေလထုဖိအားေတြ ကို ျမင့္တက္လာေစၿပီး ေတာင္ ပိုင္းက ေလထုဖိအားေတြကိုေတာ့  က်ဆင္းေစပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေလ တို႔ရဲ႕ သဘာ၀ဟာ ေလဖိအားမ်ား ရာက နည္းရာကို တုိက္ခတ္တဲ့ သဘာ၀ရွိေလေတာ့ ေလေတြကို ေျမာက္ဘက္မွ ေတာင္ဘက္သို႔ တုိက္ဖို႔ တြန္းအားေတြကို ျဖစ္ေစ ပါေတာ့တယ္။ အမွန္မွာေတာ့ မုိးႀကိဳကာ လ ဆိုတာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းကို ေတာင္ဘက္အရပ္ကေနၿပီး မုတ္ သုံေလ စတင္၀င္ေရာက္ရေတာ့ မယ့္ ကာလပါ။ အခုေတာ့ ေတာင္ဘက္က ေျမာက္ဘက္ကို တက္လာ မယ့္ မုတ္သုံေလဦးကို ဆန္႔က်င္ ျပန္တြန္းထားသလို အားျဖစ္ေန ေစေတာ့ မုတ္သုံေလဦးဟာ တုိး မ၀င္ႏုိင္ဘဲ မုတ္သုံအ၀င္ဟာ ေနာက္က်ရျပန္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဧၿပီလဆိုတာ ေအာက္ခံေျမျပင္ေတြ အလြန္ပူ ျပင္းေနၿပီျဖစ္တဲ့ ကာလျဖစ္ပါ တယ္။ ေရေငြ႕နဲ႔အတူ မိုးရြာသြန္း မႈျဖစ္စဥ္ေတြကို သယ္ေဆာင္လာ မယ့္ မုတ္သုံေလဦးဟာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ၊ ျမစ္၀ကြၽန္းေပၚေဒသေတြ နဲ႔ အလယ္ပိုင္းေဒသေတြဆီ တုိး မ၀င္လာႏုိင္ေတာ့ မိုးဆိုတာေ၀း လို႔ တိမ္ေတြေတာင္ ေကာင္း ေကာင္းမျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ အခုလို ေႏြရာသီ ကာလေတြမွာ ေလတုိက္ခတ္မႈ၊ တိမ္ျဖစ္ေပၚမႈတို႔ဆိုတာ အေရး ႀကီးပါတယ္။ သူတုိ႔က ပုံမွန္ျဖစ္ ေနၾကရမွာပါ။ တိမ္ေတြျဖစ္ေန ရင္ ေနက၀င္လာတဲ့ Incoming Solar Radiation ေတြကို ေလ်ာ့ ပါးေစတယ္။ ေလေတြတုိက္ေန ရင္ အပူစုစည္းမႈ (Accumulation of Heat) ကို ေလ်ာ့ပါးေစတယ္။ သူတုိ႔ျဖစ္ေနၾကမွ ေႏြရာသီရဲ႕ ပူျပင္းမႈကို ေျဖေဖ်ာက္ေပးႏုိင္တဲ့ Moderating Effect ကို ရေစႏုိင္ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ေၾကာင့္ အပူဒဏ္ကို ေလ်ာ့နည္းေစပါ တယ္။ အခ်ဳိ႕ႏွစ္ေတြမွာ တိမ္က လည္းမျဖစ္ မုတ္သုံေလဦးက လည္း တုိးမ၀င္ႏုိင္ျဖစ္လို႔ အပူခ်ိန္ ေတြဟာ ပုံမွန္ထက္ ေက်ာ္လြန္ ျမင့္တက္လာၾကၿပီး အပူဒဏ္ကုိ အလူးအလဲခံၾကရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ရာဟုေထာင့္ နဲ႔ စေနေထာင့္ဆုိတာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲ႕ ေျမာက္ဘက္နဲ႔ ေတာင္ဘက္က် တဲ့ အရပ္ေတြပါပဲ။ ေျမာက္ဘက္ ကလာတဲ့ေလက ေလေအး၊ ေတာင္ဘက္ကလာတဲ့ ေလက ေလေႏြး။သဘာ၀ကေတာ့ ဆန္႔က်င္ဘက္ပါပဲ။ ဧၿပီ-ေမဆိုတာဟာ ေတာင္ဘက္က မုတ္သုံ၀င္ ေရာက္ရမယ့္ အခ်ိန္။ ေျမာက္ဘက္ကို စစ္ခ်ီ သလို တက္လာရမယ့္ အခ်ိန္။ ဒီေတာ့ ‘‘စစ္ဦး ဘီလူး’’ ဆိုသလို ေတာင္ဘက္က ေလေတြဟာ သဘာ၀အရကကို ၾကမ္းတမ္းရ မယ္။ ျပင္းထန္ရမယ္။ ဒါက ရွိရ မယ့္သဘာ၀။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ကစၿပီး ေနာက္ပိုင္းကာလ ေတြမွာ အဲဒီစစ္ဦးဟာ မ ဘီလူး ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ေပ်ာ့တိေပ်ာ့ဖတ္ နဲ႔ မၾကာမၾကာ အားအင္ခ်ည့္နဲ႔ေန တာကို ႏွစ္တုိင္းေတြ႕လာရပါ တယ္။ ဒီေတာ့ တုိက္ပဲြတစ္ခုလို သေဘာထားၿပီး အားခ်ိန္ဆၾကည့္ ရရင္ ေတာင္ဘက္ကေလက တုိက္စစ္၊ ေျမာက္ဘက္ကေလက ခံစစ္။ သူေျမာက္ဘက္ကို မတက္ ႏုိင္ျခင္းဟာ သူကိုယ္တုိင္ကပဲ တုိက္စစ္အားေပ်ာ့ေနလို႔လား။ ေျမာက္ဘက္က ေလေအးေတြကပဲ ခံစစ္အား ေတာင့္တင္းေနလို႔ လား။ တုိက္စစ္က အားေလ်ာ့ေန ၿပီး ခံစစ္အားက ေကာင္းေနရင္ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ ေရွ႕ဘက္ကို မထိုး ေဖာက္ႏုိင္သလို မုိးကလည္း ေတာ္ေတာ္နဲ႔ကို မက်ႏုိင္ပါဘူး။ တစ္ခါ တုိက္စစ္အားက ေကာင္း ၿပီး တစ္ဖက္က ခံစစ္အားက ေလ်ာ့ေနရင္လည္း တပ္ေတြဟာ ေရွ႕ကိုျမန္ျမန္ထိုးေဖာက္ခ်ီတက္ ႏုိင္သလို မိုးကျမန္ျမန္ က်တတ္ပါ တယ္။ ဒါကေတာ့ သဘာ၀က်တဲ့ ျဖစ္ရပ္ပါပဲ။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေျမာက္ဘက္အရပ္ေတြမွာ အပူခ်ိန္ေတြ ျမင့္တက္ေနပါတယ္။ ကုန္းတြင္းပိုင္းေတြမွာ အပူေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေလဖိအားနည္းရပ္၀န္းေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေတာင္ဘက္အရပ္မွာ ေလဖိအားမ်ားတဲ့ ရပ္၀န္းကေတာ့ မပီျပင္ေသးပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ဟာ အယ္လ္နီညိဳျဖစ္ဖို႔ အလားအလာရွိတဲ့ႏွစ္ ဇြန္လေလာက္မွာ အယ္လ္နီညိဳျဖစ္ဖို႔ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေသခ်ာမႈရွိတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားတဲ့ႏွစ္။ ေလာေလာဆယ္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ထဲမွာ မုန္ တုိင္းျဖစ္ခဲ့တယ္။ 012014B ေပါ့။ မတ္လထဲမွာ ေနျပည္ေတာ္နားက ရြာတစ္ရြာမွာ(၇)ႏွစ္အ ရြယ္ကေလးငယ္တစ္ဦး မိုးႀကိဳး ပစ္ခံရလို႔ ေသဆုံးခဲ့တယ္။ ၿပီးခဲ့ တဲ့ရက္ပိုင္းကပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ အလယ္ပိုင္းက ၿမိဳ႕ သုံးၿမိဳ႕မွာ အပူခ်ိန္စံခ်ိန္တင္ ေအာ

ဆက္ဖက္ရန္

ဒီလုိႏွင့္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားသို႔ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္မ်ား  မဂၢါဝပ္ေပါင္းမ်ားစြာ အလံုးအခဲလိုက္ေရာင္းခ်ၿပီး ကိုယ့္တုိင္းျပည္မွာမူ ေဒသအလုိက္ တစ္ႏုိင္တစ္ပိုင္ထုတ္လုပ္ေသာလွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္နည္းမ်ားျဖင့္ လွ်ပ္စစ္ျဖန္႔ျဖဴးေနရ၍ထုတ္လုပ္နည္းအေပၚမူတည္ၿပီး ကုန္က်စရိတ္လည္း မတူညီသလို ေကာက္ခံသည့္ေဈးႏႈန္းမွာလည္း တုိင္းျပည္တစ္ဝန္း မတူကြဲျပားျခားနားေသာ ေဈးႏႈန္းထားေတြျဖစ္ေနသည္ဟု ထင္ပါသည္။ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ရာဟုသာ ဆုိရေတာ့မည္။   ၿမိဳ႕နယ္မွဴး၏ အဆုိအရ ယခုတစ္ႀကိမ္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ခတိုးျမႇင့္လုိက္ျခင္းျဖင့္ လွ်ပ္စစ္ ဝန္ႀကီးဌာနတြင္ ႏွစ္စဥ္က်ပ္သန္း ေပါင္း ၂၈၆ သန္းအ႐ႈံးထြက္ရာမွ သန္းေပါင္း ၂၈၄ သန္းကာမိ၊ ေထမိမည္။ ဒါေတာင္ ႏွစ္စဥ္က်ပ္ ေငြသန္းေပါင္းႏွစ္သန္းခန္႔အ႐ံႈးျပေနဦးမည္။ က်ပ္သန္းေပါင္း ၂၈၄ သန္းကာမိသျဖင့္ ျပည္သူ႔ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးမွာ တုိးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မည္ဟုဆုိပါသည္။  ရွင္းလင္းပြဲသို႔ လာေရာက္ နားေထာင္သည့္  ျပည္သူမ်ား ဘက္ကေတာ့ ‘‘ဒီတစ္ႀကိမ္တက္ တာနဲ႔ လံုေလာက္ၿပီေနာ္။ ေနာက္ ထပ္တက္ဦးမွာလား။ တစ္ႏွစ္ တစ္ခါ ေဈးတက္ယူမွာလား။တစ္ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ မီတာခကိုတက္ယူေနသလိုျဖစ္ေနတယ္။ ႏြားႏို႔ညႇစ္သလိုညႇစ္လုိ႔ရသေလာက္ ညႇစ္ေနသလိုပါပဲ’’ဟု ဆုိသူကဆုိသည္။ အျခားတစ္ဦးကေတာ့ ‘‘သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရရဲ႕ သက္တမ္းသံုးႏွစ္မွာ လွ်ပ္စစ္မီတာခသံုးႀကိမ္တက္ၿပီ။ တက္မွာဆုိလည္း ႀကိဳတင္ရွင္းျပသင့္တယ္။ မတက္ခင္ရွင္းမျပဘဲ တက္ၿပီးမွလာရွင္းျပေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ဘာမ်ားတတ္ႏုိင္ေတာ့မွာလဲ။ အခုႏႈန္းထားနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ မိသားစုလွ်ပ္စစ္ကိုေခြၽေခြၽတာတာသံုးရင္ တစ္လအတြက္ က်ပ္ ၃,၅၀၀ ဝန္းက်င္ပဲတုိးေပးရမယ္။ သိပ္မမ်ားပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ စက္မႈဇုန္ေတြပါတက္ေတာ့ ကုန္ေဈးႏႈန္းက ထပ္တက္ဦးမယ္။ အားလံုးၿခံဳၾကည့္ရင္ ကြၽန္ေတာ့္မိသားစုအေထြေထြကုန္စရိတ္စက (၇၀,၀၀၀၊ ၈၀,၀၀၀)  အထိ ပိုတိုးကုန္မယ္လို႔ တြက္လို႔ရတယ္။ အာရွေတာ္ဝင္ေဆး႐ံုလုိ ဆာကူရာ ေဆး႐ံုလို ပုဂၢလိကေဆး႐ံုေတြမွာပါ ေဈးတက္ယူရင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔မွာ အေရးေပၚက်န္းမာေရးအတြက္ ဒီေဆး႐ံုေတြနဲ႔မကင္းႏုိင္ပါဘူး။  ဒီကုန္က်စရိတ္အတြက္မည္သူကက်ခံေပးမွာလဲ’’ စသျဖင့္ တစ္ေယာက္တစ္မ်ဳိးမ႐ိုးႏုိင္ေသာ အေတြးတို႔ျဖင့္ျပန္ေျပာၾကသည္။ ဟုတ္ေၾကာင္းမွန္ရာလည္း ျဖစ္ေနသည္ကိုး။ ကြၽန္မကေတာ့ ‘‘ကြၽန္မတို႔ လမ္းကို သြယ္ထားတဲ့ဓာတ္အား လုိင္းႀကိဳးေတြ မေကာင္းလို႔ဆုိၿပီး ကြၽန္မတို႔လမ္းထဲက အိမ္တုိင္းကို ပိုက္ဆံေကာက္ၿပီး ဝိုင္ယာႀကိဳး ေတြလဲထားရပါတယ္။ မိုးတြင္း ကာလမွာ ဓာတ္အားလုိင္းေတြ ေဟာင္းႏြမ္းေနလုိ႔ ျပတ္က်ၿပီး ဓာတ္လုိက္တာနဲ႔ ကြၽန္မတို႔အိမ္ နီးခ်င္း လူငယ္တစ္ေယာက္ ဓာတ္ လိုက္ေသဆံုးဖူးပါတယ္။ အခုမီ တာခေတာ့ တိုးေကာက္ေနၿပီ။ မီးႀကိဳးေတြကို ကိုယ့္အိတ္ထဲက ကိုယ္စိုက္ထုတ္ၿပီး လဲလွယ္ရဦး မွာလား။ တခ်ဳိ႕ရပ္ကြက္ေတြမွာ ထရန္စေဖာ္မာေပါက္ရင္လည္း ျပည္သူလူထုကပဲ စုေပါင္းက်ခံ ရတာမ်ဳိးေတြ ရွိေနပါတယ္။ အခု မီတာခတုိးယူၿပီးရင္လည္းျပည္ သူလူထုက ကိုယ့္ေငြကိုယ္စုိက္ ထုတ္ၿပီး ျပင္ၾကရဦးမွာလား’’ စသျဖင့္ ေမးမိသည္။ ေနာက္တစ္ခု တင္ျပမိေသး သည္။  ‘‘လွ်ပ္စစ္ဝန္ႀကီးဌာနမွ ထရန္စေဖာ္မာေတြ၊  မီးႀကိဳးေတြ ကို  အရည္အေသြးမျပည့္မီတဲ့ တ႐ုတ္ပစၥည္းေတြကို ဝယ္ယူသံုး စြဲတယ္လုိ႔သိထားပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္လည္း ထရန္စေဖာ္မာေတြတဖုန္းဖုန္းေပါက္ၿပီး မီးမၾကာခဏပ်က္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဝိုင္ယာႀကိဳးေတြကိုလည္း တ႐ုတ္ျပည္က အရည္အေသြးမျပည့္မီတဲ့ႀကိဳးေတြ သံုးေနတယ္လုိ႔သိရပါတယ္။ ကြၽန္မတုိ႔ ျပည္သူေတြ ဓာတ္လုိက္ၿပီး မေသခ်င္ပါဘူး။ ေနာင္မွာေကာ တ႐ုတ္ျပည္ကပဲ မွာယူတင္သြင္းဦးမွာလား။ကြၽန္မတို႔ လွ်ပ္စစ္အႏၲရာယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စိတ္လံုၿခံဳခ်င္တယ္။ မီတာခတုိးေပးထားၿပီမို႔ ပစၥည္းေကာင္းကို  ႏုိင္ငံေကာင္းဆီကတင္သြင္းေပးပါလုိ႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္’’ဟု ေျပာဆိုမိခဲ့သည္။ ၿမိဳ႕နယ္မွဴးက အထက္ကိုတင္ျပေပးပါမည္ဟု အႀကိမ္ႀကိမ္အခါခါ ဆုိေဖာ္ရသူ။ ကြၽန္မတို႔ျပည္သူေတြ ယခု လိုရွင္းလင္းပြဲမွာ တင္ျပစရာရွိ တာတင္ျပပါဆုိလွ်င္ စိတ္မွာရွိ သည္ကို ေျပာခြင့္၊ ဆိုခြင့္ရွိသည္ ဟု ထင္ပါသည္။ အမွန္တကယ္ လည္း ကြၽန္မတို႔လမ္းထဲမွ အိမ္နီး ခ်င္းလူငယ္တစ္ဦး လွ်ပ္စစ္ဝိုင္ ယာႀကိဳးျပတ္၍ ေရေျမာင္းအတြင္း ျပဳတ္က်ေနစဥ္ ေရေျမာင္းထဲသို႔ က်သြားေသာ  ေဘာလံုးကို ေကာက္ယူရင္း ဓာတ္လိုက္ၿပီး ေသဆံုးခဲ့ဖူးပါသည္။ ယခုပင္ မိုး တြင္းကာလေရာက္ေနၿပီ။ ငွက္ သိုက္လိုျဖစ္ေနေသာ ဓာတ္တုိင္မွ ဓာတ္အားလိုင္းမ်ား စစ္ေဆး သည္ကို မေတြ႕ျမင္ေသးပါ။ မီး ႀကိဳးေတြေပါက္ၿပဲေနသည္။ မီး ပြင့္ေတြထြက္လာသည္ဟု တစ္စံု တစ္ေယာက္ကတုိင္ၾကားမွသာ ျပင္ဆင္တတ္သည္ကိုေတြ႕ျမင္ရ သည္။ မၾကာမီက အင္းစိန္မွေဆြ မ်ဳိးတစ္ဦးအိမ္သို႔  သြားေရာက္ လည္ပတ္စဥ္ အိမ္ေရွ႕ဓာတ္တုိင္ မွ ျပတ္က်လုလု ဝိုင္ယာႀကိဳးတစ္ ေခ်ာင္းကို ျမင္ခဲ့ရေသးသည္။ အိမ္ရွင္ကိုေတာ့ ျပင္ဆင္ရန္သတိေပးခဲ့မိပါသည္။ ဓာတ္အားခတက္ယူၿပီး ရရွိလာေသာေငြကို ျပည္သူအတြက္က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးမွာ သံုးစြဲမည္ဆုိသည္မွာလည္း အဓိပၸာယ္သိပ္မရိွလွ။ လွ်ပ္စစ္ဝန္ႀကီးဌာနမွ ေငြေၾကးကို လွ်ပ္စစ္ဌာနမွာသာ စနစ္တက်ျဖစ္ေရးသံုးစြဲေစလိုပါ သည္။ ထရန္စေဖာ္မာေပါက္လုိ႔။ ဓာတ္ႀကိဳးျပတ္က်လို႔ဆုိသည္မ်ား ေၾကာင့္ ျပည္သူအမ်ားအႏၲရာယ္ ျဖစ္သည္ကိုလည္း မၾကားလိုပါ။ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ဟူသည္မွာ ႏုိင္ငံ တစ္ခုအတြက္ အာဟာရထမင္း ကဲ့သို႔ပင္ မရွိမျဖစ္ေသာအရာ။ ထိုအရာသည္ အသက္အႏၲရာယ္ လည္းရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လွ်ပ္ စစ္ဌာနကိုသာ ပစၥည္းပစၥယေရာ၊ ကြၽမ္းက်င္မႈပညာရပ္မ်ားအတြက္ ပါ ေကာင္းမြန္ျပည့္စံုေအာင္ျဖည့္ ဆည္းေစလိုသည္။  ထို႔အျပင္ ျမန္မာျပည္မွာ ရန္ကုန္၊ မႏၲေလးလုိၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီး မွာပင္ မီးမွန္မွန္မရေသး။ ၿမိဳ႕ငယ္ ငယ္ကေလးမ်ားဆုိသည္က မလင္းတခ်က္၊  လင္းတစ္ခ်က္။ ေက်းလက္မွာ မီးလင္းရန္က ေဝးလြန္းလွေသးသည္။ တုိင္းျပည္ၿမိဳ႕ရြာအႏွံ႔အျပားမွာ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ရရွိမွသာ မီးဖိုေခ်ာင္သံုးထင္းမီးေသြးေလာင္စာသံုးစြဲမႈအတြက္ သစ္ေတာခုတ္ထြင္မႈ သက္သာရာ ရႏုိင္ပါမည္။ ေက်းလက္ကျပည္ သူမ်ားကလည္း လွ်ပ္စစ္မီးကို ေမွ်ာ္လင့္ၾကမည္မွာ ေသခ်ာလွ သျဖင့္ တစ္တုိင္းျပည္လံုးလွ်ပ္စစ္ မီးရရွိရန္ ႀကိဳးပမ္းသြားၾကေစလို သည္။  အမွတ္တရေျပာရလွ်င္ ကြၽန္မငယ္စဥ္ကေလးဘဝမွစ၍ ကြၽန္မ၏ ဇာတိျဖစ္ေသာ ေက်ာက္ ပန္းေတာင္းၿမိဳ႕နယ္၊ လက္ပန္ျပားေက်းရြာက ေက်းရြာသူ၊ ေက်းရြာသားမ်ားသည္ ကယားျပည္နယ္၊ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕အနီးမွ   ဘီလူးေခ်ာင္းေရအားလွ်ပ္စစ္စက္႐ံုကို စတင္တည္ေဆာက္စဥ္ကပင္ ေအာက္ေျခလုပ္သားမ်ားအျဖစ္ ပါဝင္ခဲ့ၾကသည္။ တစ္ေယာက္စ၊ ႏွစ္ေယာက္စမဟုတ္ပါ။ လူေပါင္းရာႏွင့္ခ်ီ၍ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာပင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့၊ ထမ္းေဆာင္ေနၾကဆဲျဖစ္သည္။ ေလာပိတေရအားလွ်ပ္စစ္စက္႐ံုႀကီးၿပီးလွ်င္ ငါတုိ႔ရြာမွာပါ လွ်ပ္စစ္ရႏိုင္မည္ဟု အထင္ရွိခဲ့ၾကသည္။ ထုိအထင္ျဖင့္ တက္တက္ႂကြႂကြ၊ စိတ္ပါလက္ပါ အလုပ္လုပ္ခဲ့ၾက သည္။ ထိုသူေတြရြာသို႔ ျပန္လာ တုိင္းေျပာဆိုတတ္ၾကသည္။ တို႔ တုိင္းျပည္ တိုးတက္ေတာ့မွာ။ လွ်ပ္စစ္မီးေတြရေတာ့မွာ။ ငါတုိ႔ ရြာလည္း လွ်ပ္စစ္မီးရမွာပါ။ မီး ႀကိဳးေတြ သြယ္ေနၿပီေလ။ တုိ႔ရြာ ကို ျဖတ္ေတာ့မယ္။ လွ်ပ္စစ္က ေတာ့ ေသခ်ာေပါက္ရေတာ့မယ္ ဟု တဖြဖြေျပာရင္း ဘီလူးေခ်ာင္း ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းႀကီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရာမွာႀကိဳးစားလုပ္ကိုင္ရင္း ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ထုိသူမ်ားသာ အသက္အရြယ္အိုကာ မင္းကာ ေသဆံုးကုန္ၾကသည္။  ရြာမွာ ေတာ့ျဖင့္ လွ်ပ္စစ္မီးရရွိမည့္ အရိပ္အေရာင္ေလး၊ နာရီပိုင္းေလးလွ်ပ္စစ္ရရွိရန္မွ်ပင္ မျမင္မိပါေသးေခ်။ တုိင္းျပည္၏ အေကာင္း အဆိုး၊ အေၾကာင္းအက်ဳိးတုိင္း သည္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအေပၚတြင္သာ မူတည္ေနမည္ထင္မိသည္။ဓာတ္အားခတုိးေကာက္ယူၿပီးေနာက္ မီး မွန္မွန္လာလွ်င္ ေတာ္ေသးသည္။ ေဟာ.. ေျပာရင္းဆုိရင္း ဤစာ ေရးေနရင္းပင္  မီးျပတ္ေခ်ၿပီ။ ကြန္ပ်ဴတာကို အျမန္ပိတ္ဦးမွ။

Author: မယ္ေငြဥ

7Day Daily